Hangi mesleği icra ediyorsunuz? Yaptığınız işi ne kadar daha yapmayı planlıyorsunuz? Bu soruları kendinize ara ara sormuyorsanız dikkatli olmalısınız. Günümüzde teknoloji ve yapay zeka devrimleri arka arkaya o kadar hızlı ilerliyor ki, tehlikedeki bir sonraki meslek sizinki olabilir.
Dünya Ekonomi Fuarı'nın araştırması gösteriyor ki bugün ile 2027 yılı arasında, var olan yetkinliklerin %44'ü sekteye uğrayacak. Tabi ki hiçbir şeyin garantisi yok. Ancak sahip olduğunuz yetkinlikleri gözden geçirmekte fayda var. Bu konuda firmaların eğitim programları sizi geliştirmek için yeterli çeviklikte değiller. Bu yüzden de bireysel olarak bazı adımlar atmanız kariyeriniz açısından önemli.
Dünya Ekonomi Fuarı 2016'dan bu yana “İşlerin Geleceği Raporu” yayınlıyor. Bu yıl yayınladıkları rapor ve bu konudaki İngilizce makaleyi kaynak kısmına bıraktım. Bu kaynaklardan faydalanarak geleceğin kritik 10 yetkinliğinden 5 tanesini özetleyelim.
Öncelikle raporda 2023'te en önemli 10 yetkinlik sıralanmış. Ardından yükselişte olan 10 yetkinliği sıralamışlar. Aynı zamanda bunları renk kodları ile de düşünsel bir beceri mi yoksa teknolojik bir beceri mi kategorize edilmiş.
Analitik Düşünme
Uzmanların %74'ünün görüşlerine göre önümüzdeki 5 yıl içerisinde analitik düşünme becerisinin ihtiyaç artacak. Otomasyon ve yapay zekadan en az etkilenen yetkinlik olarak analitik düşünce birinci sırada. Bu konuda kitaplar okuyabilir, ya da internetin engin denizinde küçük bir gezintiye çıkabilirsiniz. Analitik düşünmenin temelinde rakamlarla konuşmak ve elinizdeki doneleri doğru okumak olduğunu unutmayın. Bilgi okuryazarlığı analitik düşünmenin bir alt becerisi diyebiliriz. Bilginin enginliğinin her gün arttığı ve herkesin erişimine açık olduğu bu çağda, bilgiyi yorumlamak için analitik düşünebilmek sizi rakiplerinizden bir adım öne çıkartacaktır.
Yaratıcı Düşünme
Problem çözme becerisinin bir alt dalı olarak ortaya çıkan yaratıcı düşünme, problem çözmeden daha hızlı bir şekilde ihtiyaç duyulur hale geldi. İş dünyasının %75'i önümüzdeki 5 yıl içinde yaratıcı düşünceye olan ihtiyacın yükseleceğini gösteriyor. Yaratıcı düşünce konusunda kaliteli bir eğitim aldım. Bu eğitimde öğrendiğim, doğru bilinen bir yanlış var. Beni gerçekten etkilemişti. Yaratıcı olmak için uçuk kaçık kutunun dışında düşünmek doğru bir yöntem değil. Yaratıcı olabilmek için kısıtların ve imkanlarının farkında olup, kutunun içinde düşünmeyi de bilmek gerekiyor.
Yapay Zeka ve Büyük Veri
Global firmaların araştırma anketleri gösteriyor ki eğitim programlarının %9'u yapay zeka ve büyük veri üzerine yoğunlaşacak. Bu oran size küçük gelmiş olabilir. Ancak global ölçekte teknik eğitimleri ve genel yetenek eğitimlerinin kapsamını düşününce %9 oldukça yüksek bir oran. Analitik düşünmede bahsettiğim gibi; dünya dev bir veri yığınına dönüşmüş durumda. İşin hem avantajlı hem de rekabet oluşturacak tarafı da bu verilerin çok büyük bir kısmı halka açık. Bu verilerle, onlara erişenden 1 adım önde olmak için yapay zeka ve büyük veriyi nasıl kullanacağınızı iyi bilmek gerek.
Liderlik
Listede en çok oylanan becerilerden birisi de liderlik becerisi. Araştırmada şirketlerin 10'da 4'ü stratejileri arasında bu beceriyi yükseltmeye odaklandığını gösteriyor. Günümüz dünyasında dikey katmanlar oluşturmak ne kadar tehlikeli de olsa bazı noktalarda yönetimsel yetkinlikleri olan kişilere hala ihtiyaç var. Aynı zamanda liderlik vasfınızı sadece iş dünyasında yükselmek değil, kendi öz disiplininizi geliştirmek için kendi kendinizin lideri olarak da kullanabilirsiniz. Öz disiplin çağımızın teknoloji tuzakları arasında kendinizi ayırt edilir hale getirmek için gerçekten önemli bir beceri.
Merak ve Hayat Boyu Öğrenme
Merak ve hayat boyu öğrenme becerileri kişilerin değişime olan adaptasyon yeteneğini niteliyor. Yapay zeka ve otomasyon gün geçtikçe yeni bir beceriyi daha sizden iyi yapmaya başladı. Bu noktada yetkinliklerinizi güncel tutabilmek ve değişimlere adapte olabilmek için tüm yaşantınız boyunca öğrenme becerinizi kaybetmemelisiniz. Merak bu noktada sizin öğrenme sürecinizi kolaylaştıracak en önemli özellik. Eğer bir şeyleri öğrenmekte güçlük çekiyorsanız, küçük çocukları örnek alın. Çocuklar bir şeyleri öğrenmeye çok hevesli, meraklı ve motivedirler. İçinizdeki çocuğa bir seslenin.
Tüm bu araştırmayı Dünya Ekonomi Fuarı; dünya çapında 803 şirket, 27 endüstri ve 11.8 milyon çalışanın bağlı olduğu kurumlarla yürütmüş.
NOT: Tüm bunları kaleme alırken öğle arasında ofisleri temizleyen bir abla geldi. Etrafı temizlerken masama kadar gelip beni rahatsız etmemek için geri çekildi. Ben de eşyalarımı kaldırıp masayı silmesine yardımcı oldum. Teşekkür ettim. Tüm bu teknoloji ve gelişimlerin yanında beden işçiliğinin de devam ettiği bir dünyada yaşıyoruz. Bu noktada insanlığımızı da korumamız gerektiğine inanıyorum. Belki insanlık becerisi bu kulvarda değerlendirilemez ama bu da aklınızın bir köşesinde bulunsun. Her zaman olduğu gibi; Farkına var, dengeyi bul ve değer üret.
Kaynaklar:
https://www.weforum.org/agenda/2023/05/future-of-jobs-2023-skills
https://www.weforum.org/reports/the-future-of-jobs-report-2023