Schrödinger Kedisi
1935 yılında, fizikçi Erwin Schrödinger, kuantum fiziği fenomeni olan süper pozisyon ve öngörülemezlik ilkelerini görselleştirmek için bir deney tasarladı.
Deney 'Schrödinger Kedisi' olarak bilinmeye başladı ve 80 yılı aşkın süredir kuantum fiziği için bir kilit taşı oldu. Schrödinger Kedisi aslında var olmayan, buna karşılık en ünlü kedi olabilir. Deneyde kedi ve az miktarda radyoaktif madde bir kutuya konulur. Radyoaktif maddenin bir saat içerisinde bir atomu bozunuma uğrama ihtimali uğramama ihtimali ile aynıdır. 1 saatin sonunda kedinin ölü ya da diri olma olasılığı mevcuttur. Ta ki birisi kutuyu açıp gözlemleyene kadar. Gözlem yapılmadığı sürece her iki durumda olasıdır. Gözlem yapıldığında bu iki durumdan biri rastgele oluşacaktır.
Özetle kuantum süperpozisyonu: bir kuantum sistemi aynı anda iki durumda bulunabilir ve bir kez gözlemlenen bir duruma rastgele bir kuantum “atlaması” yapar.
Erken Uyarı Sistemi
Bir kuantum sisteminin bir durumdan diğerine ne zaman atlayacağını tahmin etmek imkansızdır - ya da en azından uzmanlar Pazartesi gününe kadar böyle düşünüyorlardı. Yale Üniversitesi araştırmacıları Nature dergisinde kuantum atlamaları için erken bir uyarı sisteminin keşfi üzerine detaylandıran bir çalışma yayınladılar.
Üç mikrodalga jeneratörü, bir alüminyum oyuk ve bir süper iletken yapay atomun bir kombinasyonunu kullanan ekip, atomun bir kuantum sıçrama yapmak üzere olacağını zamanı tahmin edebileceğini buldu. Bunun için sadece atomun yaydığı belirli bir foton tipinin ani yokluğunu bakmak gerekiyor.
Kuantum Hesap Gücü
Kuantum sıçramalarının tahmini onu geriye çevirebilme yeteneği sağlar. Bu da kuantum bilgisayarlarının gelişimine destek olacaktır.
Kuantum sistemlerinde en ufak bilgi parçacığı qubit olarak bilinmektedir. Geleneksel bilgisayar sistemlerindeki bitler 1 ve 0 değerlerinden biri olabilirken qubitler her ikiside olabilir.
Qubitler, kuantum hesap sistemleri içerisinde bu iki durum arasında hesap hataları ile yer değiştirirler. Yayımlanan bu yeni araştırma sayesinde, qubitlerin oluşturduğu bu hatalı hesaplamalar hızlı bir şekilde düzeltilerek, kuantum bilgilerinin yönetilebilirliği artacak ve kuantum bilgisayarlarının yapılması daha az zorlayıcı hale gelecek.
Kedi Kurtuldu mu?
Öztelemek gerekirse, Schrödinger Kedi deneyi düşüncesel bir deneydir. Bununla birlikte 80 yıldır kuantum evreninde süperpozisyon ve öngörülemezlik ilkesini açıklama konusunda yardımcı oluyordu. Yapılan son çalışmalar gösteriyor ki öngörülemezlik ilkesi bozulabilir. Yani kutuyu açmadan kedi hayatta mı yoksa öldü mü öğrenebileceğiz.
Kuantum fiziği konusunda bilgimiz çok sınırlı omakla birlikte insanlığa sunabileceği şeylerin ucu hayal gücümüze bağlı. Türkiye'de bu gibi gelişime açık alanları dolduracak insan gücünü yetiştirecek adımlar atılması ve benzeri haberlerin bizim üniversitelerimizden de gelmesi ümidi ile. Paylaşarak çevrenizdekiler ile bu gibi gelişmelerden faydalanmasını sağlayabilirsiniz.
Kaynaklar:
Wikipedia
Futurism